Słowniczek będzie systematycznie aktualizowany. Jeśli czegoś Ci tutaj brakuje lub jakiś obszar z zakresu IFS jest dla Ciebie niejasny – napisz do mnie – chętnie dopiszę kolejne hasło.
Cechy JA (8C)
Nasze Ja posiada 8 charakterystycznych cech (po angielsku: 8C) – wewnętrzny pokój (calmness), ciekawość (curiosity), współczucie (compasion), pewność siebie (confidence), odwagę (courage), jasność osądu sytuacji (clarity), połączenie ze swoimi częściami i innymi ludźmi (conectedness) oraz kreatywność (creativity).
Ciężary
Bolesne przekonania, uczucia, doznania fizyczne, które części niosą w sobie.
Części
Wewnętrzne subosobowości, które dysponują pełnym zakresem uczuć, myśli, doznań fizycznych i przekonań. Można sobie wyobrazić nasze części, jak ludzi (mogą być w różnym wieku, mają różne temperamenty, przeżywają różne emocje w tych samych sytuacjach itp.)
JA (Stan JA)
Kiedy jesteśmy połączeni z naszym JA działamy w jej obszarze wpływu. Inaczej przywództwo JA, połączenie z JA.
JA (self)
Wrodzona zdrowa, mądra i współczująca esencja w każdym człowieku.
Rdzeń, duchowe centrum, istota człowieczeństwa. JA jest zrelaksowane, otwarte i akceptujące siebie oraz innych, wypełnia je ciekawość, współczucie i pokój.
JA w roli świadka
JA występuje tu w roli współczującego świadka bolesnych wydarzeń z dzieciństwa, które przyczyniły się do powstania ciężarów dźwiganych przez Wygnańca.
Wygnańcy (exiles)
Wrażliwe i delikatne części wewnętrznego systemu, które zostały odrzucone (wygnane) ze świadomości.
Menedżer (manager)
Rodzaj obrońcy, który proaktywnie stara się zorganizować życie i psychikę osoby, w taki sposób, aby ból Wygnańca nigdy nie dotarł do świadomości. Menedżer jest odpowiedzialny za organizację, planowanie i kontrolowanie wewnętrznego świata osobowości. Stara się utrzymać porządek i kontrolę. Działa często w sposób racjonalny, kontrolujący i uporządkowany. Stara się unikać sytuacji, które mogą prowadzić do chaosu lub emocjonalnego niepokoju. Jego celem jest utrzymanie codziennego funkcjonowania i unikanie trudnych sytuacji lub emocji.
Odciążenie (unburdening)
Etap procesu IFS w którym JA poprzez wewnętrzny rytuał pomaga wygnańcowi uwolnić się od ciężaru.
Oddzielenie części, która skleiła się z osobą, by mogła powrócić do stanu JA.
Odklejenie (unblending)
Odklejenie w modelu IFS odnosi się do procesu, w którym różne „części” osobowości stają się bardziej oddzielone od siebie i od Ja (Self). To może być korzystne, gdy te części znajdują się w konflikcie lub kiedy jedna część dominuje nad innymi.
Polaryzacja
Termin „polaryzacja” odnosi się do sytuacji, w której różne „części” osobowości działają w sposób sprzeczny lub przeciwny wobec siebie. To oznacza, że części te wydają się być w konflikcie i mogą prowadzić do trudności emocjonalnych.
Na przykład, może się zdarzyć, że jedna część osobowości jest bardzo krytyczna wobec samej siebie, podczas gdy inna część jest pełna lęku lub smutku. Ta polaryzacja między krytycznością a lękiem może prowadzić do wzajemnego konfliktu i utrudniać osiągnięcie spokoju wewnętrznego.
Strażak
Strażak to jedna z ról ochronnych, jakie mogą pełnić różne „części” osobowości. Szybko reaguje i chroni JA (Self) przed bólem, stresem lub trudnymi emocjami.
Działa jak pierwsza linia obrony wewnętrznej rodziny, podejmując szybkie działania w sytuacjach kryzysowych lub trudnych emocjonalnie.
Literatura:
Lisa Spiegel: Wszystkie części mile widziane. System Wewnętrznej Rodziny (IFS) w praktyce z dziećmi i dorosłymi
Jay Earley: Jak rozwiązać konflikt wewnętrzny? Praca z polaryzacją według IFS.
Mariel Pastor, Jennifer Gauvain: System Wewnętrznej Rodziny. Poziom 1. Podręcznik Szkoleniowy.
